درباره استاد فرامرز پایور

سنتور بدون شك يكي از متداول‌ترين سازهايي است كه هنر دوستان به آن گرايش پيدا مي‌كنند و بدون اغراق اكثريت قريب به اتفاق آن‌هايي كه نواختن اين ساز را شروع مي‌كنند ، اولين درس‌ها را از كتابي به نام دستور سنتور مي‌آموزند . دستور سنتور كه شايد از پرفروش‌ترين كتاب‌هاي موسيقي ايراني باشد ، در سال 1340 به چاپ رسيد و تاكنون شايد حدود يكصد هزار نسخه از آن مورد استفاده‌ي هنرجويان سنتور قرار گرفته است . اين كتاب ساخته‌ي ذهن استادي است كه حدود چهل سال پيش ، دورانديشي خاص او نظر بر افق‌هاي دوردست داشت و مي‌ديد كه چگونه بايد مكتبي استوار را در آموزش ساز سنتور بنا نهد . اين چنين بود كه استاد فرامرز پايور مكتب خود را پي‌ريزي كرد.

سال‌ها پيش تنها كتاب ويژه‌ي ساز سنتور ، رديف استاد صبا بود . طبيعي است كه براي يك هنرجو ، آغاز كردن نوازندگي با رديف استاد صبا كار آساني نيست ، زيرا ريزه‌ كاري‌ها و عمق مطالب در حدي است كه هنرجوي تازه‌كار از درك و اجراي بسياري از آن‌ها عاجز مي‌ماند و منطقي نيست كه نوازندگي با مطلبي سخت آغاز شود . به نظر مي‌رسد ايده‌ي اوليه‌ي استاد پايور در تهيه و تنظيم كتاب‌هاي آموزشي متعدد ، اين بوده است كه توالي مطالب چاپ شده و قابل اجرا براي هنرجويان ، از آسان به مشكل و از ساده به پيچيده باشد . منظور از اشاره به جنبه‌هاي تاريخي قضيه ، اين است كه بتوان به ريشه‌هاي اصلي و منطقي اطلاق لفظ «مكتب» به شيوه‌ي آموزشي استاد پايور دست يافت . ذكر چند نمونه براي روشن شدن قضيه لازم است:

بهترین آموزشگاه سنتور

 

– استاد پايور دقت خاصي در مشخص كردن جايگاه هر يك از كتاب‌هاي آموزشي خود دارند و به عبارت ديگر ، شايد انگيزه‌ي چاپ بيش‌تر كتاب‌هاي ايشان ايجاد پله‌هاي ساخته‌نشده‌ي نردبان پيشرفت براي هنرجويان اين رشته از موسيقي است . براي استادي كه رديفي چون رديف چپ‌كوك را نگاشته است ، انگيزه‌ي چاپ دوره‌ي ابتدايي صرفاً مي‌تواند پركردن خلأ آموزشي ميان دستور سنتور و رديف استاد صبا باشد . اين دقت نظر شايد از مهم‌ترين دلايل رواج اين مكتب است .

– استاد پايور دقت خاصي در اداره‌ي كلاس‌ها و پيشرفت مستمر شاگردان خود داشته و استاداني نيز تربيت كرده‌اند كه بتوانند كتاب‌هاي اين مكتب را در اقصي نقاط كشور ، با بهترين و درست‌ترين شيوه‌ي ممكن ترويج دهند . اين سياست نيز در همه گير شدن شيوه‌ي آموزشي ايشان و مكتبي بودن نوع كار دخيل بوده است .

– استاد پايور بسياري از آثار خود را در قالبي منظم و هدف‌دار به چاپ رسانده و از آن‌ها براي آموزش هنرمندان زبده سود جسته است . آموزش از روي نت همواره دقت كار را بالا مي‌برد و باعث مي‌شود تقريباً هر كسي بتواند با اطمينان ، قطعه‌ي مورد نظر خود را بيابد و اجرا نمايد .

– فراموش نشود كه واژه‌هاي مكتب و سبك با يك‌ديگر تفاوت اصولي دارند و تصور نشود كه مكتب استاد پايور همان سبك ايشان است . مكتب بيش‌تر در مورد شيوه‌هاي آموزشي ، و سبك بيش‌تر در مورد شيوه‌هاي نوازندگي و آهنگ‌سازي يك استاد به كار مي‌رود . استاد پايور در نوازندگي و آهنگ‌سازي موسيقي ايراني نيز صاحب سبك هستند كه اميدواريم در مقاله‌اي ديگر به آن بپردازيم . در مقاله‌ي حاضر نگارنده كوشيده است صرفاً به معرفي مكتب ايشان بپردازد .

بهترین کلاس سنتور

– واژه‌ي مكتب از اين جهت به كار رفته است كه شيوه‌ي آموزشي استاد پايور در مقياسي بسيار وسيع‌تر از كلاس شخصي ايشان استفاده مي‌شود . اين شيوه ، كفايت خود را اثبات كرده و هنرجو تقريباً با اطمينان مي‌داند كه وارد عرصه‌اي جدي شده است ؛ عرصه‌اي كه شايد در بهترين حالت ، به انجام رساندن آن چيزي حدود ده سال طول بكشد ؛ عرصه‌اي كه با دقت طراحي شده و هر جا كه استاد از ادامه دادن مسير باز بماند ، استادي ديگر در دسترس و قابل مراجعه است . به عقيده نگارنده ، مكتب استاد پايور در نوازندگي سنتور ، نيازمند شرح و بسط و موشكافي است و بايد جزئيات آن براي تمام هنرجويان و هنرآموزان سنتور مشخص شود . براي اين منظور ، از مشاهدات و برداشت‌هاي شخصي خود ، از زمان ورود به اين مكتب تا لحظه‌ي فارغ‌التحصيل شدن از آن ، استفاده برده‌ام . با اين كه آموخته‌هاي دوران تحصيل نگارنده به مدت ده سال (از سال 1363 تا 1373) در اين مكتب مي‌تواند گوياي بسياري از جزئيات آموزش در اين مكتب باشد ، اما نبايد از نظر دور داشت كه نظرات ديگر شاگردان اين مكتب نيز مسلماً در تكميل و تأييد گفتار زير نقشي بسزا خواهد داشت.

آموزش سنتور در آموزشگاه موسیقی فردوس

نوشته قبلی

معرفی ساز تنبور

نوشته بعدی

نکاتی در مورد مضراب سنتور

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای دیدن محصولات که دنبال آن هستید تایپ کنید.