یکی از دلایل مهم در مناسب خوانی، آشنایی با اشعار تعلیمی در ردیف آوازی است. همچنین آشنایی با زمان مناسب برای هر دستگاه و آواز نیز مهم است. برای مثال این گونه نقل می کنند که آواز دشتی، برای غروب و عصر، دستگاه سه گاه قبل از طلوع آفتاب و دستگاه چهارگاه به هنگام طلوع آفتاب و … مناسب است.
آموزش آنلاین آواز در آموزشگاه فردوس
آموزش آواز به صورت حضوری
دستگاه شور
شور آوازى است که مورد پسند عمومى است و شور از جذبه و لطف خاصى برخوردار است که بسیار شاعرانه و دلفریب است. آواز شور ریشه ای ژرف در فرهنگ ایرانى دارد که بیانگر عرفان ایرانی و اسلامی است.
آواز افشاری
افشاری، آوازی متأثرکننده و دردناک است که سخن از درد و اندوه درونى دارد. آواز مناجات و راز و نیاز با معبود یگانه است. افشاری آوازی تامل برانگیز است که انسان را به فکر وا می دارد و شاید به همین دلیل از این آواز برای خواندن مناجات استفاده مي شود.
آواز دشتی
این آواز را “آواز چوپانى” نیز نامیده اند. این آواز با آن که غم انگیز و دردناک است؛ در عین حال بسیار لطیف و ظریف است. غم و حزنی که در آواز دشتی وجود دارد می تواند ناشی از فراق یار ، رنج و سختی زمانه و … باشد. در خواندن این آواز احساس نقش مهمی را ایفا می کند.
آواز ابوعطا
انسان با گوش دادن به ابوعطا کمی به فکر فرو می رود و به مسائل فلسفی پیرامونش می اندیشد. به این ترتیب تا اندازه ای می توان نتیجه گرفت کسانی که بیشتر به آواز ابوعطا علاقه دارند و آن را بیشتر از سایر دستگاه ها گوش می دهند گوشه گیر تر هستند.
دستگاه ماهور
ماهور آوازى است که وقار و ابهت و شوکت خاصى به شنونده القا مىکند و آهنگساز براى بیان شجاعتها و دلیرى از این آواز استفاده مىکند. ماهور چون قرین موسیقى فرنگى است، بین جوانان جایگاه خاصى دارد. اما در مجموع آواز ماهور طرب انگیز و شاد مىباشد.
آواز بیات ترک
مانند ابوعطا مورد توجه عامه است و در ملودی های عرفانی مورد استفاده قرار می گیرد و در وصل به معبود توانایی زیادی دارد.
دستگاه سه گاه
آواز سه گاه ریشه ی کامالا ایرانى دارد. البته سه گاه در میان ترکها کاربرد زیادى دارد و آن ها در خواندن این آواز مهارت زیادى دارند. اما فارسى زبانها آن را طور دیگرى مىخوانند. در هر دو، آواز با حزن و اندوه همراه است و با تأثیر و تألم بسیار همراه است.
دستگاه همایون
همایون آوازى است باشکوه و مجلل، آرام و در عین حال بسیار زیبا و دلفریب و با تکنیکی نواختن می توان از آن به بهترین شکل استفاده نمود. همایون ناصحى است مشفق و مهربان که با کمال شرم و آزرم با شنوندگان خود مکالمه و درد دل مىکند و با بیانى شیوا چنان نصیحت مىکند و پند مىدهد که هیچ سخنران را این مهارت و استادى نیست.
آواز بیات اصفهان
بیات اصفهان از آوازهاى قدیم ایرانى است. آوازى است جذاب و گیرا؛ این آواز ریتمى بین شادى و غم دارد.
دستگاه چهارگاه
چهارگاه را می توان دستگاهی محسوب کرد که مانند پیری فرزانه دارای روحی بلند و عرفانی است و احساسات عالی انسانی را در کنار خصایص و محسنات انسانی صبور و شکیبا داراست. از ناکامی ها و نا امیدی ها اشک غم می ریزد و در شادی ها و خوشی ها اشک شوق و سرور.
این دستگاه، بهترین گزینه برای ساخت قطعات حماسی است به طوری که به زیبایی می تواند حالت شوق و افتخار وصف ناپذیری را در شنونده به وجود آورد.
دستگاه نوا:
آوازى است در اعتدال که آهنگى ملایم و متوسط دارد، نه زیاد شاد و نه زیاد حزن انگیز. معموالا اشعار عارفانه مثل اشعار حافظ را براى نوا انتخاب مىکنند که تأثیر بسیار زیادى در شنونده ایجاد مىکند. نوا را آواز خوب گفته اند.