کادانس ها به عنوان نقطه های پایانی در جملات موسیقی عمل می کنند و شامل ترکیبی خاص از آکوردها هستند. شاید بپرسید که کادانس چیست و چه اهمیتی دارند؟
۱. ایجاد حس پایان
اگر هنرجو کلاس سه تار هستید خوب است بدانید یکی از کارهای اصلی کادانس ها این است که حس پایان و تکمیل یک ایده موسیقی را به ما می دهند. وقتی به کادانس می رسیم، انگار یک بخش از داستان موسیقی تمام شده و این حس می‌تواند خیلی آرامش بخش باشد.
۲. ساختاردهی به قطعه
کاربرد دوم کادانس چیست؟ کادانس ها به تقسیم بندی قطعه های موسیقی کمک می کنند و باعث می شوند که همه چیز منسجم تر باشد. اینطوری، شنونده راحت تر می تواند با موسیقی ارتباط برقرار کند و از آن لذت ببرد. هر کادانس یک علامت راهنماست که می گوید چه زمانی باید منتظر تغییرات جدید باشیم.
۳. ایجاد تنش و رهایی
کادانس ها میتوانند تنش های هارمونیک را به وجود آورند و بعد با یک فرود آرامش بخش حل شان کنند. این بازی بین تنش و رهایی، تجربه شنیداری را خیلی جذاب تر میکند و به ما اجازه میدهد با احساسات مختلف دست و پنجه نرم کنیم.
۴. تأثیر بر احساسات
نوع کادانس تأثیر زیادی روی احساسات ما دارد. کادانس چیست؟ بعضی کادانس ها حس شادی و نشاط را منتقل می کنند، در حالی که بعضی دیگر می توانند حس غم و اندوه را القا کنند. سازهایی مثل پرومپت با صدای نافذ و توانایی اجرای جمله‌های پرقدرت، انتخابی مناسب برای تأکید بر لحظات پایانی کادانس هستند اگر می خواهید بدانید ترومپت چیست می توانید به لینک مراجعه کنید.
انواع کادانس
کادانس فقط یک پایان ساده نیستند. اینجا جایی است که حس تعلیق و فرود را به ما می دهد. کادانس ها به طور کلی به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند. در ادامه، آن ها را به طور واضح تر توضیح خواهیم داد
کادانس کامل
قوی ترین و قطعی ترین نوع کادانس چیست؟ کادانس کامل. یک پایان خیلی قوی و رضایت بخشی را به وجود می آورد و به شنونده احساس آرامش می دهد که همه چیز تمام شده است. اگر هنر جو کلاس سنتور هستید خوب است با ویژگی های آن آشنا شوید.
ویژگی ها:
- در کادانس کامل، ما از آکورد پنجم V به آکورد اول I منتقل می شویم.
- هر دو آکورد در حالت پایه Root Position قرار دارند
- ملودی باید با نت پایه آکورد تونیک Tonic خاتمه پیدا کند که حس پایان به اوج خودش برسد
- کادانس کامل معمولاً در پایان قطعات یا بخش های اصلی استفاده میشود.
کادانس نیمه
برعکس کادانس کامل، حس پایان قطعی را ایجاد نمی کند. این کادانس معمولاً با حرکت به سمت آکورد پنجم V تمام می شود و به همین خاطر حس کمی از تعلیق را به وجود می آورد.
ویژگی ها
- کادانس نیمه روی آکورد پنجم خاتمه پیدا می کند و ما هنوز انتظار داریم که ادامه پیدا کند.
- این نوع کادانس حس تعلیق و انتظار را ایجاد می کند. شنونده احساس می کند که داستان هنوز تمام نشده و باید منتظر باشد تا ببیند چه اتفاقی می افتد.
- کاربرد این کادانس چیست؟ معمولاً برای ایجاد وقفه یا انتقال به بخش بعدی قطعه به کار می رود. مثلاً ممکن است بعد از یک ملودی زیبا، با کادانس نیمه به یک نقطه دیگر منتقل شویم و این حس انتظار را در شنونده تقویت کنیم.
در کنار کادانس، ترمولو و ویبراتو و سایر این تکنیک‌ها به ایجاد تنوع و احساس در پایان‌بندی جمله‌های موسیقایی کمک می‌کنند اگر می خواهید بدانید تفاوت ترمولو و ویبراتو چیست می توانید به لینک مراجعه کنید.
کادانس پلاگال
کادانس پلاگال، که به آن IAC می گویند، نوعی کادانس کامل است، اما به اندازه کادانس کامل مورد اول قوی نیست و حس پایانی ضعیف تری را به وجود می آورد. انواع این کادانس چیست؟ کادانس ناقص معمولاً به دو دسته تقسیم می شود: کادانس پلاگال با آکورد معکوس و کادانس پلاگال ملودیک.
در کادانس پلاگال با آکورد معکوس، یکی یا هر دو آکورد V و I به صورت معکوس اجرا می شوند. این یعنی که آکوردها در حالت اصلی خود نیستند و این باعث می شود حس پایان قوی ای نداشته باشیم. نتیجه اش این است که شنونده احساس می کند موسیقی هنوز تمام نشده و همچنان ادامه دارد. کاربرد این نوع کادانس چیست؟ بیشتر در بخش‌های انتقالی یا انتهای جملات کوتاه موسیقی به کار می رود تا از حس پایان قطعی جلوگیری کند.
کادانس پلاگال ملودیک هم به حالتی اشاره دارد که ملودی روی نت غیر از نت اصلی آکورد تونیک تمام می شود. به این معنا که به جای اینکه به نت اصلی برگردد، به یک نت دیگر می رود و این کار حس ناتمامی را ایجاد می کند. کاربرد این نوع کادانس چیست؟ بیشتر در موسیقی های جدید و مدرن استفاده می شود چون به آهنگسازان اجازه می دهد تا داستان موسیقی را به شکلی جذاب تر روایت کنند و شنونده را مشتاق ادامه بخش های بعدی نگه دارند.
ویژگی ها
- از ویژگی های بارز کادانس چیست؟ این است که حداقل یکی از آکوردهای V یا I در حالت پایه نیست. یعنی ممکن است آکورد پنجم یا اول به شکل معکوس اجرا شود و این باعث می شود حس قوی تری نداشته باشد.
- ملودی معمولاً بر روی نت پایه آکورد تونیک خاتمه پیدا نمی کند. این یعنی به جای اینکه به نت اصلی برسد، به یک نت دیگر می رود و این حس پایان را کم رنگ تر میکند.
- استفاده از آکورد V7 به جای V هم یکی دیگر از عواملی است که می تواند از قدرت کادانس بکاهد.
موومان به هر یک از بخش‌های مجزای یک قطعه موسیقی کلاسیک گفته میشود که معمولاً ساختار، تمپو و حس متفاوتی دارند. در پایان هر موومان، یا حتی در بخش‌های مختلف آن، از کادانس برای ایجاد حس پایان یا توقف موقت استفاده میشود. نوع کادانس می‌تونه نقش مهمی در انتقال احساس مورد نظر آهنگساز در هر موومان داشته باشه.
کادانس فریبنده
کادانس فریبنده، که به آن DC می گویند، نوعی کادانس است که حس پایانی غیرمنتظره ای را به وجود می آورد. نحوه انجام این کادانس چیست؟ به جای اینکه از آکورد پنجم V به آکورد اول I منتقل شویم، آکورد پنجم به آکورد دیگری می رود، معمولاً آکورد ششم در ماژور یا VI در مینور. این حرکت باعث می شود که شنونده شگفت زده شود.
ویژگی ها
- در کادانس فریبنده، به جای اینکه به آکورد اول برویم، به آکورد ششم منتقل می شویم.
- این نوع کادانس حس غافلگیری و ناپایداری را در شنونده ایجاد میکند. به جای اینکه فکر کند کار تمام شده، ناگهان با یک تغییر مواجه می شود که ممکن است احساسات جدیدی را القا کند.
- کادانس فریبنده برای ایجاد تنوع و جذابیت در موسیقی خیلی به کار می رود. آهنگسازان از این نوع کادانس استفاده می کنند تا احساسات خاصی را منتقل کنند یا شنونده را به چالش بکشند.
مثال هایی از کادانس چیست؟ برای اینکه بفهمیم کادانس ها چه نقشی در موسیقی دارند، بهتر است نگاهی به چند نمونه معروف از آثار کلاسیک بیندازیم. مثلاً در سونات پیانو شماره 16 موتزارت، در پایان موومان اول، موتزارت از یک کادانس کامل و قوی استفاده کرده که حس پایانی رضایت بخش و شگفت انگیزی را به شنونده می دهد. همچنین، در سمفونی شماره 5 بتهوون، این سمفونی معروف با زنجیره ای از کادانس های کامل در پایانش حس پیروزی و عظمت را به تصویر می‌کشد. این مثال ها نشان میدهند که کادانس ها چقدر میتوانند در ایجاد احساسات و شکل دهی به ساختار موسیقی تأثیرگذار باشند
در پایان هر موومان، یا حتی در بخش‌های مختلف آن، از کادانس برای ایجاد حس پایان یا توقف موقت استفاده میشود. نوع کادانس می‌تونه نقش مهمی در انتقال احساس مورد نظر آهنگساز در هر موومان داشته باشه اگر می خواهید بدانید موومان چیست می توانید به لینک مراجعه کنید.
جمع بندی
کادانس چیست؟ پایان بندی هنرمندانه ای در قطعات موسیقی هستند که نقش مهمی در ایجاد حس پایان و ساختاردهی به موسیقی دارند. آن ها به وضوح پایان قطعه را مشخص کرده، حس تنش و رهایی را در شنونده القا می کنند و تأثیر عاطفی عمیقی بر روی مخاطب دارند. بنابراین شناخت انواع مختلف کادانس ها برای نوازندگان، آهنگسازان و حتی شنوندگان ضروری است، چون این آگاهی به آن ها کمک میکند تا بهتر با موسیقی ارتباط برقرار کنند و از زیبایی های آن بهره مند شوند.