فلک خوانی گونهای از موسیقی مردمی تاجیکستان است که بیشتر در روزهای نوروز اجرا میشود. این سبک موسیقی بدون استفاده از آلات موسیقی و تنها متکی به فریادهای آوازخوانان است و سابقه چند صد ساله دارد. روزی احمد مردم شناس تاجیک با اشاره به اینکه فلک خوانی یکی از بزرگترین میراثهای موسیقی تاجیکان و مردم فارسی زبان است میگوید فلک خوانی درد دل آواز خوان با فلک و چرخ گردون و اشعار آن برگرفته از رباعیات و دوبیتیهای مردمی است. برخی آن را متعلق به شش قرن پیش و برخی دیگر معطوف به یکی دو سده ی اخیر می دانند. محتوای بیشتر این اشعار مبتنی بر شکوه و شکایت از چرخ و فلک و روزگار است و سفر و مهاجرت ناخواسته و دوری از وطن یکی از بن مایه های اصلی آن به شمار می رود. خاستگاه اولیه ی آن کوهستان ها و مناطق جنوبی تاجیکستان است، اما امروزه در شاخه های چندگانه و با اندکی تفاوت در اجرا و بهره وری از آلات موسیقی، در تاجیکستان و افغانستان رواج دارد. این هم نمونه ای از یک دوبیتی فلکی که بی اغراق معروف ترین پاره ی شعری در تاجیکستان است و در ترانه های بسیاری هم بازخوانده شده است.
ای چرخ و فلک مرا به چرخ آوردی
کولابی بودم مرا به بلخ آوردی
کولابی بودم آب شیرین می خوردم
سرگشته مرا به آب تلخ آوردی
آموزش آنلاین آواز در آموزشگاه فردوس
آموزش آواز به صورت حضوری
تابش هلالی استاد موسیقی تاجیکستان نیز میگوید هر منطقه در تاجیکستان سبک موسیقی خاص خود را دارد اما فلک خوانی بیشتر در مناطق جنوبی این کشور محبوبیت دارد. فلک خوانان سازی همراه خود ندارند و آرزوها و خواستههای خود را تنها با فریاد از خداوند طلب میکنند.
سعد الله نعیم اف کارشناس موسیقی تاجیکستان نیز با اشاره به اینکه فلک خوانی در تاجیکستان به دو نوع فلک دشتی و راغی تقسیم میشود میگوید فلک خوانی دشتی بدون استفاده از الات موسیقی و بیشتر در صحرا و بیابان اجرا میشود و فریاد و تنفس شکمی، عنصر اصلی این سبک موسیقی است. اواز خوانان در فلک راغی که کمتر در تاجیکستان رایج است از نی استفاده میکنند. فلک خوانی نه تنها در تاجیکستان که در افغانستان و بخشی از خراسان ایران نیز اجرا میشود.