اگر قبلاً گیتار کلاسیک می نواختید، کلاس گیتار فلامنکو برای شما مناسب خواهد بود زیرا شباهت های زیادی بین این دو ساز پیدا خواهید کرد. گیتار فلامنکو، یا Flamenco Guitar، نوعی از گیتار است که این ابزار و سبک موسیقی در اندلس، جنوب اسپانیا شروع شد، که تلفیقی از سنت‌های موسیقی اندلوسی، گیتی، عربی و یهودی می باشد. گیتار فلامنکو و گیتار کلاسیک دو نوع گیتار پرطرفدار است که در ایران طرفدار های زیادی دارد. برای ایجاد یک قطعه موسیقی فلامنکو باید از تکنیک های گیتار فلامنکو استفاده کنید که این سبک موسیقی شاد و پرانرژی می باشد. این گیتار، بر اساس ساختار اولیه گیتار کلاسیک ساخته شده است که اصلاحاتی بر روی آن انجام شده است. این اصلاحات، صدای بلندتر و واضح‌تری را ایجاد می‌کنند که برای اجرای موسیقی فلامنکو با سرعت بالا مناسب است.
جنس بدنه گیتار فلامنکو تنها از چوب سرو ساخته می‌شد. اما امروزه، ترکیبات مختلفی از چوب، از جمله چوب گردو، افرا و رزوود (Rosewood) برای ساخت بدنه‌ی آن استفاده می‌شود. لازم به ذکر است برخلاف گیتار کلاسیک، گیتار فلامنکو تارهای فلزی دارد. گیتار فلامنگو از چوب های نرم برای رویه ساز و از چوب های ضخیم تر برای ساخت پشت و کناره ها استفاده می شود. این روش ساخت منجر به صدای بسیار بلند می شود، اما در اجرای انواع نت ها پایداری کمتری دارد، به همین دلیل سبک نواختن نت ها با این ساز به صورت پشت سر هم و بدون توقف است. گیتارهای فلامنکو نیز صدای ضربی بیشتری دارند، نه تنها سیم‌ها را می‌زنند، بلکه از ضربه زدن ریتمیک انگشت روی صفحه ضربه (که شبیه به گارد پیک به نظر می‌رسد) استفاده می‌شود.
تکنیک‌های اجرای گیتار فلامنکو
تکنیک های مورد استفاده در فلامنکو بسیار متفاوت است، همانطور که الگوهای وضعیت بدن و ضربه زدن با آنهایی که هنگام نواختن گیتار کلاسیک استفاده می شود یکسان نیست.
- در ابتدا باید پا های خود را روی هم بگذارید( پای دارای کنترل بیشتر بر روی پای دارای کنترل کمتر قرار گیرد) این کار برای قرار دادن ساز و کنترل بیشتر بر روی آن است
- از آرنج برای حمایت از گیتار و از بازوی راست برای کمک به تکنیک های مختلف دست راست استفاده کنید.
- سعی کنید از فاصله بین سوراخ صدا و بریج استفاده کنید و در این بین بازی کنید تا لحن منحصربفردتری تولید کنید.
- در هنگام نواختن به سبک فلامنکو، سعی کنید انگشتانتان به آرامی بر فرها برخورد کند تا صدای ضربه ای بیشتری را داشته باشید. کاپوها اغلب در این سبک برای کمک به تغییرات کلیدی و تولید گام بالاتر استفاده می شوند.
- آکوردها اغلب اصلاح می شوندبرای تولید کیفیت droning در حالی که یک انگشت برای پخش نت های ملودیک خاص باقی مانده است.
- یکی از تکنیک‌های منحصر به فرد در اجرای گیتار فلامنکو، تکنیک راسگادو (Rasgueado) است. این تکنیک شامل ضربات سریع و پیاپی تارها با انگشتان دست راست است. تکنیک دیگر، پیکادو (Picado) است که شامل ضربات تک تک تارها با انگشتان شست و اشاره‌ی دست راست است.
یک نمونه آهنگ گیتار فلامنکو
انواع سبک ها در موسیقی فلامنکو
نوازندگی گیتار فلامنکو را با نام توک و فرم های مختلف موسیقی در فلامنکو به نام پالو شناخته می شود. در حالی که پالوهای متنوعی وجود دارد که این تنوع شامل سبک‌های مختلفی مانند آلگریاس (Alegrias)، سولئارس (Soleares)، بولریاس (Bulerias) و تانگوس (Tangos) ، تانگو ، فندانگو ، سوله و رومبا هستند. هر پالو دارای الگوهای ریتمیک خاص خود هستند و نوع پیشرفت آکورد ها، مقیاس ها، موضوع آهنگ، و قالب بند آنها طبقه بندی می شود.
نت گیتار فلامنکو
نت قطعه گیتار فلامنکو بسیار مهم و تأثیرگذار هستند. این سبک موسیقی شامل الگوها و فنون خاصی است که در نوازندگی گیتار توسط گیتاریست ها استفاده می شود. در زیر چند الگوی نت گیتار فلامنکو را برای شما آورده‌ام:
Rasgueo
E|—————–|—————–|
B|—————–|—————–|
G|——-0——-|——-0——-|
D|—–2—2—–|—–2—2—–|
A|—2——-2—|—2——-2—|
E|-0————-|-0————-|
Tremolo
E|—————–|—————–|
B|——-3——-|——-3——-|
G|—–0—0—–|—–0—0—–|
D|—2——-2—|—2——-2—|
A|-1————-|-1————-|
E|—————–|—————–|
Arpeggio
E|—————–|—————–|
B|—————–|—————–|
G|——-0——-|——-0——-|
D|—–2—2—–|—–2—2—–|
A|—2——-2—|—2——-2—|
E|-0————-|-3————-|
Bulerías
E|—————–|—————–|
B|——-1——-|——-1——-|
G|—–2—2—–|—–2—2—–|
D|—2——-2—|—2——-2—|
A|-0————-|-1————-|
E|—————–|—————–|
لطفاً توجه داشته باشید که این الگوها تنها نمونه‌ای از نت‌های گیتار فلامنکو هستند و برای اجرای کامل قطعات فلامنکو و تسلط بر این سبک موسیقی، باید در کلاس گیتار فلامکنو شرکت کنید یا با آموزش آنلاین گیتار فلامنکو این مهارت را کامل کنید، برای اطلاع بیشتر از هزینه کلاس گیتار به آکادمی آوای فردوس سر بزنید.
موسیقی فلامنکو
موسیقی فلامنکو از ترکیب عناصر مختلفی تشکیل شده است. این عناصر شامل آواز (Cante)، نوازندگی گیتار (Guitarra)، رقص (Baile) و ضرب و شکست (Toque) است. آواز فلامنکو اغلب با صدای گرم و احساسی اجرا می‌شود و متن‌های آن اغلب دربارهٔ عشق، درد و رنج، زندگی مردم و فرهنگ اندلسی است.
نوازندگی گیتار فلامنکو نیز بخشی بسیار مهم و مشهور از این سبک موسیقی است. سبک نوازندگی گیتار فلامنکو شامل الگوها و فنونی است که تکنیک‌های خاصی را دربرمی‌گیرد و از صدای گیتاریست به عنوان همراه و همچنین به عنوان نوازندهٔ اصلی استفاده می‌کند.همچنین تاریخچه موسیقی فلامنکو را بخوانید.
رقص فلامنکو نیز به عنوان بخشی جداگانه از موسیقی آن شناخته می‌شود. رقصکاران فلامنکو با حرکات شگفت‌انگیز و انرژی زیادی، احساسات و عواطف مرتبط با موسیقی را اجرا می‌کنند و با استفاده از ضرب و شکست و تکنیک‌های خاص، ارتباط نزدیکی با موسیقی برقرار می‌کنند.موسیقی فلامنکو به عنوان یک هنر بسیار اصیل و قدیمی شناخته می‌شود و در سطح جهانی محبوبیت دارد. این سبک موسیقی همچنین تأثیر گسترده‌ای در سبک‌های دیگری نظیر جاز و راک داشته و در ترکیب با آنها نیز به کار گرفته می‌شود.گیتار فلامنکو، با آموزش آواز کلاسیک گرم و احساسی خود، یکی از مهمترین ابزارهای اجرای موسیقی فلامنکو است. این موسیقی، با ریتم‌های پیچیده و احساسات عمیق خود، به عنوان یکی از شاخه‌های مهم موسیقی جهانی شناخته شده است.
تفاوت بین گیتار کلاسیک و گیتار فلامنکو چیست؟
گیتارهای کلاسیک به لحنی بدون وز وز نیاز دارند که تنها با حرکت کمی بالاتر و کمی سنگین به دست می آید. گیتارهای فلامنکو ، تمرکز اصلی بر روی سرعت بالای نواختن و استفاده آسان از این ساز دارد ، که با اکشن پایین‌تر امکان‌پذیر می‌شود. نحوه تنظیم این گیتار موجب ایجاد سروصدایی می‌شود که نوازندگان موسیقی کلاسیک از آن متنفرند، اما نوازندگان فلامنکو آن را دوست دارند. در واقع، یک صدای بلند و قوی از گیتار فلامنکو اغلب برای تکرار الگوهای موسیقی به نام “راسگوئادو” و انگشت برداری سریع به نام “پیکادو” که مشخصه صدای فلامنکو است به صورت مکرر انجام می شود. گیتارهای «نگرا» (یعنی فلامنکو با استفاده از قسمت‌های پشتی غیر سرو/چنار) در سال‌های اخیر نیز محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند، و انتخاب بین «بلانکا» و «نگرا» تا حد زیادی به ترجیحات لحن نوازنده بستگی دارد
تفاوت بین تنظیم گیتار کلاسیک و فلامنکو
نحوه تنظیم کردن هر یک از گیتارها کاملاً متفاوت است زیرا سبک های نوازندگی گیتار در هر دو ساز متفاوت است و فرهنگ جداگانه ای را نشان می دهد. برای تنظیم گیتار کلاسیک از زاویه تند و بیشتری استفاده در صورتی که برای تنظیم گیتار فلامنکو زاویه قائم نیاز است زیرا گیتار کلاسیک به دنبال نوسان بیشتر سیم، عمق و برآمدگی بیشتر است، در حالی که گیتار فلامنکو به نظر می‌رسد که سیم‌ها بسیار نزدیک به فرت‌بورد باشند، راحتی بیشتری در هنگام نواختن، مقیاس‌های سریع‌تر صدای کوبه ای تر دارد.
چوب مورد استفاده در گیتار فلامنکو و کلاسیک
معمولاً جنس بدنه گیتار فلامنکو از صنوبر و سرو ساخته می شود و در گیتارهای کلاسیک معمولا از صنوبر، سرو و گل سرخ استفاده می شود. با توجه به شباهت گیتاریست های فلامنکو و گیتاریست های کلاسیک، افکت های متفاوتی با این ساز های ایجاد می شود که قابل توجه است.در برخی مواقع، گیتار فلامنکو سیاه همانند گیتارهای کلاسیک از چوب هایی که به طور سنتی مانند چوب های رز ساخته می شود و صدایی که چوب رز در مدل فلامنکو می دهد صدای عمیق تری خواهد بود که امروزه از این جنس چوب برای ساخت گیتارهای سولو استفاده می شود.
تفاوت در عرض جعبه
گیتار کلاسیک پهن تر از گیتار فلامنکو است که نشان دهنده واریتاژ متفاوتی است. به همین دلیل است که موسیقی فلامنکو با صدایی واضح تر و درخشان تر ایجاد می شود. افزایش پهنای گیتار باعث می شود تا صدای قوی تر همراه با حجم صدای بیشتر داشته باشیم. تفاوت های موسیقیایی دیگری نیز در این دو ساز وجود دارد که می تواند برای نوازندگان مهم باشد در صورتی که برخی از برجسته ترین تفاوت های آنها را بیان کردیم .
هارمونی فلامنکو
هارمونی ساز فلامنکو معمولاً در حالت فریژی مدرن نوشته می‌شود. این ساز اغلب با کلیدهای Am و Dm نواخته می شود که معادل E و A در زبان فریجی است. متداول ترین دنباله آکورد مورد استفاده به نام ” آهنگ اندلسی ” شناخته می شود که از آکوردهای Am-GF-E7 تشکیل شده است. البته پیشرفت‌ها و مقیاس‌های دیگری ممکن است در برخی از پالوها یافت شوند، اما معمولاً آنها اغلب نوعی تغییر از مقیاس هارمونیک و پیشروی بالا هستند.
ملودی های فلامنکو
اگر با اصطلاحات گیتار فلامنکو آشناییت دارید، ملودی‌های فلامنکو اغلب با حرکت از بالا به پایین، هم در زیر و هم از نظر صدا مشخص می‌شوند. نت‌های ملودیک اغلب سریع نواخته می‌شوند.. در این ساز معمولا از مقیاس های هماهنگ استفاده می شود، به این معنی که هیچ معادل دقیقی برای نت های تیز و پهن وجود ندارد(میکروتونال دارند).
وقتی صحبت از این می شود که سبک گیتار فلامنکو تنوع کمتری نسبت به گیتار کلاسیک دارد، باید بگوییم، مترهای خاص ، سبک هارمونیک خاص و تکنیک دست چپ و راست منحصر به فرد و زینتی یکی از بهترین سبک های گیتار هستند. اگر تازه این ساز را شروه کرده اید حتما و تا حد امکان ویدیوهای فلامنکو اسپانیای را تماشا کنید یا در کلاس آموزش گیتار فلامنکو آموزشگاه موسیقی گیتار شرکت نمایید .