هر سبک موسیقی دارای الگوها و مجموعه قواعدی است که به طور معمول توسط یک شخص یا جامعه موسیقی ایجاد شده و مورد قبول و تشخیص داده می‌شود. این الگوها و قواعد می‌توانند به روش‌های آکوردی، طرز تنظیم و ترتیب صداها، نوع ریتم، حجم صدا و استفاده از سازها و سبک‌های نوازندگی مربوط باشند. برای هر سبک موسیقی، معمولاً ویژگی‌های خاصی در نظر گرفته می‌شود که آن سبک را از دیگران تمایز می‌دهد.هر یک از انواع موسیقی نشان دهنده فرهنگ و آداب یک جامعه می باشد، برای مثال موسیقی های سنتی ایرانی در هر شهر متفاوت و متناسب شخصیت جامعه آن شهر طراحی شده است و نشان دهنده فرهنگ و اصول آنها می باشد.
سبک موسیقی چیست؟
سبک موسیقی به مجموعه‌ای از ویژگی‌های شنیداری و حسی، الگوهای موسیقی، صداها و اصولی گفته می‌شود که در یک قطعه موسیقی به شیوه خاص اجرا می گردد. این ویژگی‌ها می‌توانند شامل ریتم، ملودی، هارمونی، ساختار قطعه، سازهای استفاده شده، تکنیک‌های نوازندگی و سبک اجرایی هنرمندان باشند. حال به تعریف انواع سبک های موسیقی غربی یا خارجی و سبک موسیقی ایرانی یا سنتی می پردازیم.
سبک موسیقی جاز
موسیقی جاز، از سبک‌های پرطرفدار موسیقی است که قرن جدید طرفداران بیشتری پیدا کرد که ابتدا در جنوب ایالات متحده آمریکا شکل گرفت. این سبک موسیقی با تأکید بر ایمپرویزیشن و حرکت آزادانه در بین گام‌های موسیقی، برجسته است. ویژگی‌های سبک موسیقی جاز شامل:
- آمپراویزاسیون (Improvisation)
- ریتم غنی و پیچیده – آکورداسیون
- آهنگسازی خلاقانه و پر انرژی
- هماهنگی قدرتمند و همنوازی
- بلوز و ریتم و بلوز خاص ( جاز ترکیبی (Combination Jazz) – جاز لاتین (Latin Jazz) – جاز گروه بزرگ (Big Band Jazz) – جاز بی‌بدیل (Free Jazz) – نئوجاز (Neo-Jazz) )
این تنها چند نمونه از سبک‌های موسیقی جاز هستند و در طول تاریخ، جاز به تنوع بیشتری دست یافته است و با ترکیب آن با سبک‌های دیگر، زمینه‌های جدیدی برای خلق و خوی موسیقی فراهم کرده است.
** سازهای مرتبط با موسیقی جاز عبارتند از: ساکسیفون، ترومپت، ترومبوم، پیانو، کنترباس، گیتار، درامز، کنتراباس، بانجو و کلارینت
سبک موسیقی کلاسیک
موسیقی کلاسیک که به عنوان موسیقی غربی یا اروپایی شناخته می شود. این سبک موسیقی با قطعه های پیچیده و طولانی و استفاده از ارکسترهای بزرگ مشخص می‌شود که به عنوان پایه و اساس بسیاری از سبک‌های موسیقی دیگر، از جمله جاز و پاپ برگرفته از سبک کلاسیک می باشد. ویژگی‌های سبک کلاسیک عبارتند از:
- سازمان‌دهی و ساختار
- نت‌نویسی و نت‌خوانی
- سازها و ارکستر
- تنوع سبکی
- تأثیر احساسی و عاطفی
- ارزش تاریخی و فرهنگی
- اجرای زنده، سالنی و تئاتر محور
موسیقی کلاسیک یکی از سبک‌های موسیقی بسیار غنی و تأثیرگذار است و بعد از موسیقی پاپ به بزرگترین سیک موسیقی پرطرفدار جهان معروف است. از ارکسترهای بزرگ و تئاترهای معروف تا نوازندگان مشهور و آثار بزرگی که به ثبت رسیده‌اند، موسیقی کلاسیک به عنوان یک گنجینه بی‌انتهای هنری شناخته می‌شود.
** سازهای مرتبط با موسیقی کلاسیک عبارتند از ویولن (کلاس ویولن)، ویولنسل، فلوت، کلارینت، پیانو ( کلاس پیانو ) ، ارگ، ارگ بادی، لوت، ویولا، فلوت، کر، تیمپانی، ترمبون، کنترباس و … .
سبک موسیقی پاپ
سبک موسیقی پاپ به عنوان پرمخاطب ترین سبک در دنیا و طرفداران بسیار برای شروع نوازندگی در این سبک شناخته می شود و همواره کنسرت ها و موسیقی های زنده اجرای پاپ بازدیدکنندگان جهانی دارد. موسیقی پاپ معمولاً با ملودی‌های ساده، ریتم‌های شاد و تکرار قطعات شناخته می‌شود. ویژگی‌های سبک موسیقی پاپ عبارتند از:
- آهنگ‌های آسان و قابل یادگیری
- ریتم و تاک‌های قوی
- ملودی‌های آوازی
- متن‌های قابل همراهی و پویا
- تکنولوژی محور و افکت الکترونیکی
- فعالیت گروه محور و همنوازی
موسیقی پاپ به طور گسترده در رسانه‌های جمعی مانند رادیو، تلویزیون، استریمینگ موسیقی و کنسرت‌ها پخش می‌شود. هنرمندان پاپ معروفی مانند مایکل جکسون، مدونا، بریتنی اسپیرز، ریحانا و تیلور سوئیفت تأثیر بزرگی در توسعه و شکل‌گیری این سبک موسیقی داشته‌اند.موسیقی پاپ به عنوان سبکی پویا و تغییرپذیر شناخته می‌شود و با گذر زمان تغییراتی در صدا و اجراها، استفاده از تکنولوژی پیشرفته‌تر و تأثیرات سبک‌های دیگر موسیقی مانند الکتروپاپ، دنس-پاپ و R&B را نشان داده است.
** سازهای موسیقی پاپ شامل گیتار الکتریک، درام‌ها، پیانو و سینتسایزر، گیتارهای باس، گیتارهای آکوستیک و هنگ درام(کلاس هنگ درام) هستند. در موسیقی ایرانی ساز هایی مانند تار (کلاس تار )، سه تار (کلاس سه تار) و سنتور(کلاس سنتور) هم در سبک پاپ هستند.
سبک موسیقی راک
سبک راک با تأکید بر ریتم و انرژی و برخلاف سبک‌های قبلی که به عنوان موسیقی پاپ و خوانندگان تندرو شناخته می‌شدند، با استفاده از سازهای برقی و تأکید بر صدای گیتار الکتریک، ریتم‌های سریع و قوی و آوازهای قوی و انرژیک به وجود آمد. مشخصا نوجوانان و جوانان امروزی بیشتر با این سبک خو گرفته اند و طرفداران موزیک پاپ و موزیک کلاسیک به هیچ عنوان این نوع سبک را قابل درک توصیف نمی کنند و نمی توانند درک مناسبی از آواز و موسیقی آن داشته باشند. ویژگی‌های سبک موسیقی راک عبارتند از:
- ساز شاخص گیتار الکتریک
- ریتم سریع و قوی
- خوانندگی و آواز قوی و انرژیک:
- ساختار آزاد موسیقیایی
- متن‌های شخصی و اجتماعی
- اجراه موسیقی متنوع ( راک آند رول (Rock ‘n’ Roll) – راک کلاسیک (Classic Rock) – هارد راک (Hard Rock) – هیپی راک (Psychedelic Rock) – پانک راک (Punk Rock) – گلام راک (Glam Rock)
** ساز های سبک موسیقی راک عبارتند از: گیتار الکتریک(کلاس گیتار)، گیتار باس، درامز، پیانو، کیبورد، گیتار آکوستیک، سینتی سایزر و ووکال.
سبک موسیقی باروک
موسیقی باروک (Baroque Music) یکی از مهمترین و قدیمی‌ترین سبک‌های موسیقی کلاسیک است. سبک باروک با ویژگی‌هایی همچون پیچیدگی، غنی‌نمایی، و زیبایی شناخته می‌شود. یک سبک موسیقی قدیمی که ابداع کننده و الهام دهنده سبک کلاسیک میباشد و در اروپای قرن 19 بیشترین استفاده را داشت. سازندگان معروف سبک موسیقی باروک عبارتند از یوهان سباستیان بخ، جان سباستیان باخ، آنتونیو ویوالدی، جورج فریدریش هندل، آرکانجلو کورلی، هنری پورسل، کلود مونتوری و جان پاچلبلل. قطعات معروفی مانند “توکاتا و فوگ در د مینور” از بخ، “کنسرتوی شماره 4 در فا ماژور، زمزمه شب” از ویوالدی و “مسیا در رئ مینور” از هندل از بین قطعات بارز این دوره هستند. ویژگی‌های سبک موسیقی باروک عبارتند از:
- آهنگ‌های پیچیده
- استفاده از آلات متنوع
- تعامل بین صداها و اجزا
- تزئینات جذاب و ایمپرویزاسیون
- ترکیب احساس و عاطفه
سبک موسیقی باروک همچنین شامل اپراها، اراتوریوها، کانتاتاها، مدیتاسیون‌ها و سوئیت‌ها نیز می‌شود. این سبک موسیقی در زمان خود بسیار محبوب بود و تاثیر قابل توجهی بر سبک‌های موسیقی بعدی، از جمله کلاسیک و رمانتیک داشت.
** ساز های مورد استفاده در سبک باروک عبارتند از: ارکستر باروک، کیبورد (اورگان، کلاویسین، ویرجینال)، ویولن، ویولا، ویولنسل، فلوت، اوبوئه، فاگوت و ترامپت
سبک موسیقی بلوز
سبک بلوز به عنوان یکی از سبک‌های پایه‌ای موسیقی جاز و ریشه‌هایی در موسیقی آفریقایی و آمریکایی دارد. این سبک موسیقی بر روی هماهنگی ملودی‌ها و آکوردهای ساده و احساسی تمرکز دارد. ویژگی‌های سبک موسیقی بلوز عبارتند از:
- ساختار ۱-۴-۵ یا ساختار ۱-۵-۴ در قالب ۱۲ تا ۱۶ می‌تاز
- بلوز نت
- انتقال احساس و عاطفه
- آکوردهای بلوز
- ایمپرویزاسیون
بلوز به مرور زمان تکامل یافته و زیرسبک‌های مختلفی از جمله بلوز شهری (Urban Blues)، بلوز کانتری (Country Blues)، بلوز الکتریک (Electric Blues) و بلوز راک (Blues Rock) شکل گرفته است. همچنین بلوز تأثیر قوی در سبک‌های دیگری مانند راک، جاز و ریتم و بلوز دارد. بعضی از هنرمندان بلوز معروف شامل رابرت جانسون (Robert Johnson)، مدی واترز (Muddy Waters)، بی‌بی کینگ (B.B. King)، جان لی هوکر (John Lee Hooker)، بدی گای (Buddy Guy) و استیوی ری وان (Stevie Ray Vaughan) می‌باشند.
** ساز مورد استفاده در سبک موسیقی بلوز عبارتنداز: گیتار الکتریک، گیتار آکوستیک، بیس، بارمونیکا و صداهای واکال استفاده می‌کند.
برای یادگیری انواع سبک های موسیقی ایرانی و موسیقی کلاسیک می توانید در کلاس آموزش آنلاین موسیقی یا به صورت حضوری موسسه موسیقی فردوس ثبت نام نمایید