هنرجویان ساز تار خصوصا ددر ابتدای یاددگیری این ساز با مشکل عددم هماهنگی مواجه هستند. منظور این است که هنگام اجرای تار نمیتوانند بین سه جفت سیم در زمان پرده گیری هماهنگی داشته باشند. به طور کلی زمانی که شما در زمان اجرا هنگامی که دست چپ خود را از روی جفت سیم سفید به روی جفت سیم زرد میبرید باید صدای یکسانی تولید شود. یعنی صدا کم و زیاد نشود. به عنوان مثال صدای پرده سل سیم زرد زنگ با سل سیم سفید یکسان باشد و مشکل جلو و عقب بودن پرده نداشته باشد.
یک یاز نشانه های عدم همانگی در اجرای سیم های جفت این است که نوازنده برای حل مشکل مربوط به جلو و عقب بودن پرده ناچار است پرده های ساز خود را کج کند. اما این موجب حادتر شدن اوضاع میشود زیرا با کج کردن پرده ها طول دو جفت سیم نابرابر میشود.
آموزش تار به صورت حضوری
آموزش آنلاین تار در آکادمی موسیقی فردوس
شیطانک و خرک ساز تار با هم در یک زاویه قایمه هستند بنابر این پرده های ساز نیز باید با شیطانک و خرک در یک زاویه باشد. اگر این زاویه درست نباشد موجب کم و زیاد شدن صدا میشود. یکی درگر از عوامل عدم هاهنگی بین سیم های جفت در هنگام اجرای سه تار را میتوان در نحوه ساخت ساز تار دانست. پرده گیری در روی سیم بم به ندرت اتفاق می افتد بنابر این سازندگان ساز تار به هماهنگی سیم بم بر روی پرده های زیرین توجه چندانی نشان نمیدهند. حتی اگر ساز شما توسط یک سازنده حرفه ای ساخته شه باشد هم ممکن است هنگام پرده گیری سیم بم متوجه بالاتر یا پایین تر بودن پرده های سفید و زرد شوید.
در امتحان صدای ساز تار یکی از مواردی که بسیار کلیدی است، هماهنگی و خوانش تمامی سیم ها در تمامی پرده ها می باشد. برای آزمایش آن می توان سیم بم را تا آخرین پرده ی پایین دسته گرفت و هماهنگی آنرا امتحان کرد. در اکثر این ساز ها صدای پرده های سیم بم زیر خوان تر از صدای نت مشابه در دو جفت دیگر ساز است.
علل اصلی عدم همخوانی پرده ها در هنگام اجرا تراش نا مناسب دسته تار ، بالانس نبودن سیم ها بایکدیگر و اندازه نبودن میزان قوس های عرضی و طولی در ساز هستند. دلیل دیگر این عدم هماهنگی که به نوعی در ذات ساز می باشد ،هم جنس نبودن آلیاژ شش سیم است . سیم های سفید آلیاژی فولادی دارند و سیم های زرد و بم آلیاژی از جنس برنج؛ از این رو توقع اینکه نت های همنام به طور مطلق هم خوان باشند ،توقعی غیر اصولی است . اگر ساختار ساز دارای معایب یاد شده نباشد، می توان با عادت دادن دست و تنظیم فشار در هنگام پرده گیری این اشکال را به میزان زیادی حل کرد و به هماهنگی کامل نزدیک شد.
برای امتحان کردن اینکه نت های همنام در هنگام اجرا از هماهنگی لازم برخوردارند یا نه میتوانید به روش زیر عمل کنید. اول اینکه پرده ها از نظر بصری در حالت عمود بر دسته ی تار باشند . دوم اینکه خوانش پرده ها در پایین دسته ی سیم زرد وبم حتما باید امتحان شوند. پرده های زرد و سفیدکه در اجرای برخی ساخته ها مانند آثاراستاد شهنازی همزمان با هم گرفته می شوند ،با هم یکصدا باشند. سوم اینکه در پرده گیری فواصل طلایی ،همخوانی و تناسب صوتی وجود داشته باشد .