آن‌طور که از صحبت‌های اهالی موسیقی برمی‌آید، کنسرت آنلاین اگر به درستی برنامه‌ریزی و انجام شود، یک بسته فرهنگی نو و بسیار مؤثر در جهت افزایش مخاطبان موسیقی است. زمانی که برای اولین بار برگزاری کنسرت آنلاین در کشورمان پیشنهاد شد، کمتر کسی یقین داشت چنین اتفاق دشواری عملی شود، اما با توجه به پیگیری جدی مجریان این طرح، برگزاری کنسرت مجازی محقق شد و از آن استقبال ویژه‌ای نیز به عمل آمد.
کنسرت آنلاین چگونه است؟
در کنسرت آنلاین، خواننده‌ها به همراه ارکستر خود در زمانی مشخص در محلی حضور یافته و به اجرای موسیقی خواهند پرداخت و مخاطبان موسیقی نیز با خرید بلیت این کنسرت از سامانه اینترنتی کنسرت، با یک آی‌پی مشخص روی دستگاه‌های مختلف از جمله گوشی، تبلت، لپتاپ، پی‌سی، تلویزیون‌های هوشمند و… می‌توانند کنسرت را به صورت آنلاین و زنده مشاهده کنند. کنسرت آنلاین در سطح بین‌المللی دارای سابقه‌ای چندین ساله است، اما از آنجا که در خارج از کشور امکان دسترسی مخاطبان به محصولات فرهنگی، با شرایط کنونی کشور ما متفاوت است، معمولاً فقط در مواقعی خاص چنین کنسرت‌هایی برگزار می‌شود.
از آنجا که همه اقشار جامعه توانایی پرداخت هزینه‌های گزاف برای حضور در کنسرت‌های واقعی خوانندگان موسیقی کشور را ندارند، مجریان طرح کنسرت آنلاین، امکان استفاده از کنسرت‌ها با پرداخت هزینه‌ای اندک برای همه اقشار کشور و حتی ایرانیان مقیم خارج را بهانه اولیه برای عملی کردن چنین طرحی عنوان کرده‌اند.
این هدف گرچه ممکن است درآمدهای کلانی را برای برگزارکنندگان چنین کنسرت‌هایی به همراه داشته باشد و کشش مالی نیز در اصرار بر اجرایی کردن آن بی‌تأثیر نبوده، اما چون به حضور قشر کم‌درآمد جامعه در کنسرت‌های موسیقی، هرچند به صورت مجازی کمک می‌کند، هدفی والا و ستودنی است. البته در این زمینه نیز بیم آن وجود دارد که به‌سان تجارت‌های مختلف، پس از آنکه کنسرت آنلاین به حد نصاب قابل قبولی از پیشرفت و همه‌گیری رسید، هزینه‌ای به مراتب بیش از آنچه امروز از مخاطبان برای تماشای کنسرت آنلاین دریافت می‌شود مطالبه شود.
حامد عنقا مدیر پروژه کنسرت آنلاین در ایران، تعداد افرادی را که عضو سامانه کنسرت آنلاین هستند، ۱۰ هزار نفر اعلام کرده و معتقد است اگر این سامانه تا چند ماه دیگر در جمع‌آوری تعداد کثیری از مخاطبان موسیقی موفق عمل نکند، مسئولیت این عدم موفقیت را به عنوان ضعف اجرایی این پروژه خواهد پذیرفت.
عنقا برای موفقیت و بهبود چشم‌گیر پروژه کنسرت آنلاین، از تیمی قدرتمند بهره گرفته که شامل دو شرکت مهم مخابراتی، بخش فنی، کمیته رسانه، متخصصان حوزه موسیقی، کمیته برندینگ و چند مجموعه هنری است و معتقد است حدود ۳۰۰ نفر در این دایره زحمت‌های مختلفی را برای برگزاری کنسرت آنلاین به دوش می‌کشند.
آموزش آنلاین گیتار در آموزشگاه فردوس
آموزش گیتار به صورت حضوری
فیلمبرداری حرفه‌ای و پرداخت هزینه کمتر
علیرضا قربانی خواننده مشهور موسیقی سنتی، که خردادماه سال جاری اولین کنسرت آنلاین در کشور ایران را برگزار کرد از جمله موزیسین‌هایی بود که از همان ابتدا دید مثبتی به برگزاری چنین کنسرتی داشت و هم‌اینک نیز ابراز امیدواری می‌کند که کنسرت آنلاین به زودی در کشورمان فراگیر شود.
قربانی فیلمبرداری حرفه‌ای از کنسرت و پرداخت هزینه کمتر نسبت به یک کنسرت واقعی را از مزایای کنسرت آنلاین می‌داند.
قربانی در اولین کنسرت آنلاین کشور که دوازدهم خردادماه در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد و حدوداً ۱۰ هزار نفر بیننده در خانه‌ها داشت، بر لزوم ادامه یافتن برگزاری چنین کنسرت‌هایی تأکید کرد و گفت: زمانی که این برنامه در کنسرت آنلاین مطرح شد، برایم جالب بود و احساس کردم اجرا در یک کنسرت آنلاین تجربه خوبی است. ما باید از تکنولوژی برای پویایی هرچه بیشتر موسیقی بهره ببریم. در جهان می‌توان بسیاری از نمایشگاه‌ها، گالری‌ها و حتی مسابقات فوتبال‌ها را به صورت آنلاین تماشا کرد و افراد با پرداخت وجه کمی موفق به تماشای آن می‌شوند. در بسیاری از مواقع ظرفیت سالن‌ها محدود است و تنها جمع اندکی می‌توانند با خرید بلیت به تماشای کنسرت بنشینند. راه یافتن موسیقی به خانه‌های مردم از طریق کنسرت آنلاین به جریان پویای موسیقی کمک خواهد کرد.
حجت اشرف‌زاده تلفیقی و سنتی‌خوان دیگری است که با حمایت از المان‌های فرهنگی کنسرت آنلاین، در روز چهارشنبه ۱۶ تیرماه، کنسرت آنلاین خود را برگزار کرد و رپرتواری شامل چند قطعه از آلبوم “ماه و ماهی”، چند تک آهنگ خود و تیتراژهای جدیدش را اجرا کرد.
آن‌گونه که از صحبت خوانندگان مذکور و تعدادی دیگر از اهالی موسیقی برمی‌آید، کنسرت آنلاین اگر به درستی برنامه‌ریزی و انجام شود، بسته فرهنگی نو و بسیار مؤثر در جهت افزایش مخاطبان موسیقی به حساب می‌آید؛ بسته‌ای که دارای مزیت‌های مختلفی است.
نامحدود بودن تعداد مخاطبان کنسرت آنلاین نسبت به کنسرت واقعی، از مزیت‌های اصلی کنسرت آنلاین است. خوانندگان موسیقی کشور در شرایط فعلی، در بهترین حالت کنسرتی را برگزار خواهند کرد که حدود دو یا سه هزار بیننده خواهد داشت اما در کنسرت‌های آنلاین، محدودیتی برای بینندگان وجود نخواهد داشت و در صورت فراگیر شدن چنین اجراهایی، ممکن است تعداد مخاطبان یک کنسرت آنلاین به چند ده هزار نفر نیز برسد. پیش از این در مورد مزیت کم‌هزینه بودن کنسرت‌های مجازی نسبت به کنسرت‌های واقعی که علاوه بر هزینه خرید بلیت‌های گران‌قیمت باید مبلغی را جهت رفت‌وآمد به محل کنسرت نیز پرداخت، صحبت شد و از این منظر نیز مزیت کنسرت آنلاین بررسی گردید. در ادامه با بررسی برخی از دیدگاه‌ها در مورد مزایا و معایب کنسرت‌های آنلاین، به نتیجه‌ای نسبی در این مورد دست خواهیم یافت.
استقبال مردم قابل پیش‌بینی نیست
در پی لغو کنسرت‌های مختلف موسیقی در ماه‌های اخیر عده‌ای گمان می‌بردند که کنسرت آنلاین، برای جایگزینی کنسرت‌های لغوشده به وجود آمده است.
کیوان ساکت از جمله موزیسین‌هایی است که کنسرت آنلاین را جایگزین کنسرت‌های لغو شده می‌داند و موفقیت برگزاری چنین کنسرت‌هایی را مشروط به عوامل فراوانی می‌داند.
ساکت درباره کنسرت آنلاین می‌گوید: استقبال مردم از پدیده کنسرت آنلاین قابل پیش‌بینی نیست، چون به طور کلی با کنسرت متفاوت است، اما مثل مسابقات ورزشی زنده، این کار هم احتمالاً اتفاق خوبی باشد. این رخداد باید به گونه‌ای برگزار شود که مخاطبان متحمل هزینه‌ی زیادی نشوند، البته همه این موارد باید تجربه شود، آزمون و خطاهایی صورت بگیرد سپس راجع برای روش‌های ایجاد انگیزه برای جذب مخاطب برنامه‌ریزی کرد.
ارتباط کنسرت‌های آنلاین با ماجرای لغو کنسرت‌ها
حامد عنقا دیدگاه آن دسته از افرادی که کنسرت آنلاین را جایگزین کنسرت کنسرت‌های لغو شده می‌دانند رد کرده و معتقد است ماجرای لغو کنسرت‌های مختلف، ربطی به شکل‌گیری کنسرت آنلاین ندارد. در هر صورت، از آنجایی که احتمال لغو کنسرت آنلاین، در حداقل میزان خود قرار دارد، می‌توان این‌گونه از اجرای موسیقی را ستایش کرد زیرا مخاطبان حداقل می‌توانند از آنکه کنسرت خواننده محبوبشان بدون ذکر هیچ‌گونه دلیلی لغو نمی‌شود، اطمینان حاصل نمایند. البته در کنسرت آنلاین هم خیال مخاطبان کاملاً آسوده نیست زیرا برای این‌گونه از اجراهای موسیقی نیز مشکلاتی احتمالی به وجود می‌آید که هر لحظه مخاطب را نگران می‌کند، مشکلاتی که قطعی برق و اینترنت، محتمل‌ترین آن‌هاست.
کنسرت آنلاین همان‌گونه که از نامش پیداست، مستلزم برقراری سیستم الکتریسیته و ارتباط اینترنتی است که در صورت قطع شدن هر یک از آن‌ها در زمان اجرای کنسرت، شخص مورد نظر از تماشای کنسرتی که برای آن بهایی پرداخته، باز خواهد ماند. از طرفی سرعت اینترنت و پهنای باند نیز باید تا حد کافی مناسب برای پخش تصویر کنسرت باشد.
در حالی که مدیریت کنسرت آنلاین درباره سرعت اینترنت کاربران این‌گونه می‌گوید: “سامانه‌ای که ما طراحی و راه‌اندازی کرده‌ایم، فعالیت خودش را با سرعت کاربر تنظیم می‌کند. شما وقتی از حداقل دسترسی به اینترنت برخوردار باشید، این سامانه ماست که خودش را با کاربر هماهنگ می‌کند و کاربر مشکل خاصی برای دیدن اجرا نخواهد داشت”، اما اطلاعاتی که از نوسانات سرعت اینترنت خانگی مردم در دسترس است، نشان می‌دهد که یک کاربر چندان نمی‌تواند از پخش واضح و با کیفیت تصاویر کنسرت در مرورگر خود مطمئن باشد. حجم اینترنت مصرفی، معضل دیگری است که کاربر با تماشای کنسرت آنلاین، آن را از دست می‌دهد. در واقع، یک بیننده کنسرت آنلاین، علاوه بر بهای تماشای کنسرت باید بهای حجم مصرفی اینترنت را نیز بپردازد. علاوه بر آن، در حال حاضر با تدابیر امنیتی که بر روی تصاویر ویدئویی کنسرت آنلاین برقرار شده، امکان دانلود فیلم کنسرت وجود ندارد اما با توجه به نا امن بودن فضای اینترنتی، ممکن است در آینده‌ای نزدیک، فیلم کنسرت‌های آنلاین توسط نرم‌افزارهای مختلف قابل دریافت باشد و این اتفاق باعث شود که مردم برای تماشای کنسرت آنلاین نیز به‌مانند آلبوم‌های موسیقی، از طریق دانلود غیرقانونی اقدام نمایند.
شرکت در یک کنسرت بدون داشتن حضور فیزیکی؟!
کنسرت آنلاین، اصلی‌ترین و جذاب‌ترین ویژگی کنسرت واقعی یعنی حضور فیزیکی در محیط کنسرت را نیز دارا نیست. البته تماشای کنسرت به صورت آنلاین برای آن دسته از افرادی که به هر دلیلی از جمله فاصله زمانی، قادر به حضور فیزیکی در سالن کنسرت نیستند، گزینه بسیار مناسبی است اما افرادی که به هیاهو و جذابیت‌های حضور در محل اجرای موسیقی علاقه‌مندند، در صورت انتخاب گزینه کنسرت آنلاین، از لمس چنین اتفاقات ویژه‌ای محروم خواهند بود.
آیدین احمدی‌فر تنظیم کننده گروه چارتار از جمله افرادی است که با برگزاری کنسرت آنلاین به علت آنچه عدم هم‌نفس بودن اعضای ارکستر با مخاطبان عنوان کرده، مخالف است.
علیرغم تمام انتقادهایی که به برگزاری کنسرت آنلاین وارد شد، مزایایی چنین اجرایی باعث می‌شود که کنسرت آنلاین روز به روز همه‌گیرتر شده و ممکن است در آینده‌ای نزدیک مخاطبان آن بی‌شمار شوند. در صورت بروز چنین اتفاقی، عواقبی نه چندان مطلوب جامعه موسیقی را تهدید خواهد کرد. پیشتازی استفاده ایرانیان از تکنولوژی‌های اینترنتی، این احتمال را قوی‌تر می‌کند که کنسرت آنلاین در سال‌های آتی، جایگزین کنسرت‌های واقعی شود و این اتفاق تا حدی پیش رود که خوانندگان به جای آنکه رغبت کنند کنسرت‌هایشان را در حضور مخاطبان محدودشان برگزار کنند، ترجیح دهند از طریق فضای اینترنت برای مخاطبان بی‌شماری اجرا نمایند. بی‌شک، هیچ‌کس در عرصه موسیقی از خالی شدن سالن‌های کنسرت خرسند نخواهد شد. مملو بودن صندلی‌ها و حضور یافتن مخاطبان در سالن‌های کنسرت، به موسیقی روح و جریان می‌بخشد و اگر موسیقی به گونه‌ای پیش رود که دیگر هیچ‌گاه خوانندگان در مقابل مخاطبانشان برای اجرای موسیقی قرار نگیرند، آن روز تلخ‌ترین روز برای موسیقی خواهد بود.
اینک جامعه موسیقی امیدوار است که در صورت پیشرفت کنسرت‌های آنلاین، این نوع از اجراها مخل برگزاری کنسرت‌های واقعی نشوند. در حقیقت این انتظار وجود دارد که مخاطبان موسیقی حتی‌الامکان به صورت فیزیکی در سالن‌های برگزاری کنسرت حضور یافته و هم‌صدای خوانندگان محبوبشان شوند و چنانچه امکان حضور در کنسرت‌های واقعی را نداشتند، از بسته فرهنگی کنسرت آنلاین استفاده نمایند.
در حال حاضر و با توجه به برگزاری اکثر کنسرت‌های خوانندگان بزرگ کشور در شهر تهران، امیدوار آنیم که آمار تماشای کنسرت‌های آنلاین توسط شهروندان هم‌وطن در شهرستان‌ها بیش از شهروندان پایتخت‌نشین باشد، زیرا همان‌گونه که در ابتدای این نوشتار گفته شد، هدف از برگزاری کنسرت‌های آنلاین، برقراری تمهیدات برای تماشای کنسرت‌های داخلی توسط هم‌وطنان شهرستانی و مقیم خارج از کشور است. بنابراین، بهترین شرایط برای آینده موسیقی و کنسرت‌گذاری در کشور، پیشرفت همگام و دوسویه کنسرت‌های مجازی و کنسرت‌های واقعی در کنار یکدیگر است.