بالشتک ویولن چیست

ویولن، سازی است که به مرور زمان و از زمانی که به شکل امروزی ساخته شده است، تغییرات و تحول زیادی پیدا نکرده است. در واقع، از زمان اختراع تا به حال، ویولن را به عنوان یک ساز کامل می شناسند که نیازی به بهتر شدن ندارد.

البته، این مسئله مربوط به خود بدنه ویولن است و در طول زمان، تغییراتی در نحوه نواختن، نحوه به دست گرفتن ساز و آرشه کشی ایجاد شده است. یکی از تغییراتی که موجب سادگی نواختن ویولن می شود، استفاده از بالشتک ویولن یا شولدر رست است که در این مطلب قصد داریم به توضیح کاربردها، نحوه نصب و انواع آن بپردازیم.

باشتک ویولن چیست؟

بالشتک ویولن یا شولدر رست ( shoulder rest ) یکی از وسایلی است که هنگام خرید ویولن، باید در خرید آن نیز دقت داشته باشید. این وسیله، باعث می شود بتوانید ساز خود را راحت تر در دست بگیرید و اسم آن نیز به معنی استراحت شانه است که در کاربرد نیز باعث راحتی بیش تر شانه ها، نسبت به نوازندگی ویولن بدون بالشتک می شود.
بالشتک می تواند با مواد و متریال زیر ساخته شود:

• چوب
• پلاستیک
• فیبر کربن
• آلومینیوم

آیا باید از بالشتک ویولن استفاده کنیم؟

اگرچه استفاده از بالشتک هنگام آموزش ویولن، می تواند مزایای زیادی به همراه داشته باشد، ولی استفاده از آن، امری نیست که بتوان به همه افراد توصیه کرد.

همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، استفاده از بالشتک ویولن برای ایجاد راحتی بیش تر برای نوازندگان و قرارگیری درست تر ساز روی شانه هاست. در صورتی که نوازنده، بدون بالشتک احساس راحتی بیش تری داشته باشد، استفاده از آن حین نوازندگی لزومی نخواهد داشت. در واقع، بالشتک ویولن یک وسیله جانبی است که به صورت اختیاری مورد استفاده قرار می گیرد.

مزایا و کاربرد های بالشتک ویولن

بالشتک ویولن به قسمت پشتی ساز متصل می گردد. قرار گرفتن بالشتک روی ترقوه ها و شانه باعث می شود که شانه ها، برخورد مستقیمی با چوب ساز نداشته باشند و در نتیجه آسیب وارد شونده به شانه ها کاهش می یابد.

از طرف دیگر، در صورتی که ساز مستقیم و بدون بالشتک روی شانه شما قرار گیرد، ممکن است در حین نوازندگی، از روی شانه سر بخورد و نیاز باشد که انرژی بیش تری برای گرفتن صحیح آن صرف نمایید.

استفاده از بالشتک ویولن هنگام نوازندگی، این مشکل را حل می کند و باعث می شود بتوانید بدون لغزش، ساز را روی شانه تنظیم و کنترل نمایید.

معایب بالشتک ویولن

اگرچه استفاده از بالشتک ویولن، مزایای زیادی به همراه دارد، ولی به معنی این نیست که با هیچ گونه معایبی مواجه نیستیم.
یکی از ایراداتی که استفاده از بالشتک ویولن می تواند به همراه داشته باشد، خفه کردن صدای خارج شده از چوب ساز و در نتیجه کاهش رزونانس ساز است. برای این که این ایراد حداقل آسیب را داشته باشد بهتر است از بالشتک هایی استفاده کنید که سطح تماسی که با ساز شما دارند، در کوچک ترین حالت ممکن باشد.

ایراد دیگر بالشتک ویولن را نمی توان به ذات آن نسبت داد. در واقع اگر ابعاد بالشتک ویولن متناسب با ابعاد ساز و آناتومی بدنی نوازنده انتخاب شود، نمی توان این مورد را ایراد و معایب دانست.

ولی در صورتی که انتخاب بالشتک ویولن درست صورت نگیرد، قرارگیری آن روی ساز نه تنها باعث بهتر شدن اکول گرفتن ساز نمی شود، بلکه ممکن است در دراز مدت صدمه و آسیب نیز ایجاد کند.

پس حین انتخاب بالشتک ویولن، حتما به تناسب آن با ساز و بدن خود دقت کنید که هنگام نوازندگی دچار مشکل نشوید.

بهترین نوع بالشتک ویولن

بالشتک ویولن، دارای انواع مختلفی است که هر کدام از این انواع می تواند برای هر فرد با توجه به سلیقه و راحتی شخصی مناسب باشد. در ادامه، سه مدل از انواع بالشتک ویولن حرفه ای را به شما معرفی خواهیم کرد:

بالشتک های گیره ای

بالشتک های گیره ای ویولن، در دو سمت خود دارای گیره هایی هستند که با اتصال به گوشه ها و لبه های ویولن، روی آن چفت می شوند. این بالشتک ها را می توان با ارتفاع مناسب و زاویه مورد نظر تنظیم کرد.

برخی از برند های معروف تولید کننده بالشتک ویولن گیره ای در زیر آمده اند:

• Kun
• Wolf
• Viva
• Everest
• Korfkerrest
• Mach
• Resonans

بالشتک های فومی

این بالشتک ها به ساده ترین شکل و با قرار گیری یک فوم یا پارچه نرم زیر گردن ساخته می شوند. در صورت تمایل، می توانید با کمک یک تکه فوم و یک کش، چنین بالشتکی را مطابق سلیقه و راحتی خود بسازید و از آن استفاده نمایید. پد های اسفنجی نیز می توانند جایگزین فوم در ساخت چنین بالشتک هایی شوند.

بالشتک های بادی

این بالشتک ها، نوعی بالش کوچک بادی هستند که با بستن آن ها پشت ویولن، می توان راحتی بیش تر نوازنده را تامین کرد. شرکت playonair یکی از معروف ترین شرکت های سازنده بالشتک های بادی ویولن است.

کدام نوع بالشتک ویولن برای من مناسب تر است؟

با توجه به استایل شما هنگام نوازندگی، تنظیمات بالشتک ویولن می تواند متفاوت باشد.
سه مورد از معیار های انتخاب بالشتک ویولن مناسب که می تواند بیش ترین تاثیر را بر نحوه نوازندگی شما داشته باشد از قرار زیر است:

هنگام نوازندگی حرکت می کنید یا دوست دارید تحرک زیادی نداشته باشید؟

بالشتکی که ارتفاع کمتری داشته باشد، این امکان را به شما می دهد که هنگام نوازندگی گردن خود را با راحتی بیشتری حرکت دهید. به رهبر ارکستر نگاه کنید، با تماشاچیان ارتباط چشمی برقرار کنید، نت خود را زیر نظر داشته باشید و در کل، با ارتفاع کم تر بالشتک ویولن حرکت آزادانه تری خواهید داشت.

از طرفی، ممکن است شما جزو افرادی باشید که با مشکل سر خوردن ساز از روی شانه هنگام نوازندگی رو به رو باشید. در چنین حالتی، بالشتکی که ارتفاع بیشتری داشته باشد، به شما امکان ثبات بیشتری خواهد داد.

اگر جزو این دسته افراد هستید، استفاده از بالشتک با ارتفاع کم، ممکن است شما را دچار انقباض عضلات و گردن درد در دراز مدت کند.

بالشتک متناسب با ارتفاع گردن خود را انتخاب کنید.

افرادی که گردن کوتاه تری دارند، بهتر است از بالشتک های کوتاه تر نیز استفاده کنند و برعکس، کسانی که گردن بلندی دارند می بایست از بالشتک هایی با ارتفاع زیاد استفاده کنند که نیازی به خم کردن بیش از حد چانه و گردن نداشته باشند.

انتخاب بالشتک متناسب با شکل ترقوه

اگر ترقوه های برآمده ای دارید، بهتر است از بالشتک های نرم تر استفاده کنید که سایش آن روی استخوان، موجب درد و ناراحتی نشود. به خصوص این مسئله در دراز مدت میتواند روی بانوان تاثیرات منفی زیادی داشته باشد. اگر ترقوه شما برآمده نیست، استفاده از بالشتک های معمولی با نرمی متوسط می تواند راحتیتان را تامین کند.

بالشتک ویولن وینتر

بالشتک ویولن وینتر یکی از رایج ترین بالشتک های حرفه ای ویولن بین نوازندگان است که از نوع بالشتک های گیره ای محسوب می شود. قیمت بالشتک ویولن وینتر، برای تازه کار ها نیز بسیار مناسب است و دارای قابلیت تنظیم ارتفاع است که به شما با هر سبک و آناتومی این امکان را می دهد که آن را متناسب با استایل خود تنظیم نمایید.

نحوه نصب بالشتک ویولن

حال که با استاندارد های انتخاب بالشتک ویولن آشنا شدید، زمان نصب آن روی ساز رسیده است. پیش از این که سراغ توضیح نحوه اتصال بالشتک ویولن روی ساز برویم، لازم است توضیحاتی درباره نحوه صحیح گرفتن ویولن ارائه کنیم.

همان طور که می دانید، ویولن جزو سازهایی است که نحوه صحیح گرفتن آن اهمیت بسیار زیادی در نحوه صدادهی ساز خواهد داشت. به علاوه این که در صورتی که نتوانید اکول صحیح نوازندگی ویولن را رعایت کنید، به مرور زمان دچار گرفتگی عضلات و گردن درد زیادی خواهید شد.

نکته لازم هنگام تنظیم بالشتک ویولن، این است که قسمت قوس دار و فرورفته آن، روی شانه شما قرار گیرد. بالاتر یا پایین تر بودن قوس بالشتک روی شانه موجب سر خوردن ساز یا احساس ناراحتی در گردن خواهد شد. پس از این که ویولن روی شانه قرار گرفت، می بایست سر خود را تقریبا ۳۰ درجه بچرخانید که بتوانید چانه خود را روی قسمت مشخص شده ویولن یا زیرچانه ای قرار دهید.

در این حین، سر شما نباید به سمت پایین خم شده باشد و چانه باید موازی زمین باشد. در صورتی که سر شما رو به پایین خم شده باشد، یعنی ارتفاع بالشتک درست تنظیم نشده است و باید آن را بیشتر کنید.

در صورتی که بتوانید بدون احساس ناراحتی و انقباض در گردن، ساز و چانه را موازی زمین نگه دارید، یعنی ارتفاع بالشتک درست تنظیم شده است و می توانید نوازندگی را آغاز نمایید.

جمع بندی

در این مطلب، به بررسی انواع بالشتک ویولن، نحوه نصب آن روی ساز و معیار های انتخاب بالشتک مناسب پرداختیم که امیدواریم برای شما مفید واقع شود. بهتر است درباره انتخاب بالشتک مناسب برای خود با یک استاد ویولن و یا فروشنده مجرب لوازم جانبی آلات موسیقی مشورت کنید که بتوانید بهترین تصمیم گیری را در این زمینه داشته باشید. اگر به دنبال کلاس های ویولن با بهترین اساتید هستید به آموزشگاه ما سر بزنید.