کالیمبا چیست؟
ساز کالیمبا، که نوازندگان آن را سنتور انگشتی نیز نام گذاری می کنند ، یک ساز موسیقی کوچک با قابلیت حمل بسیار آسان است که صدایی ملایم و آرامش بخش دارد. این ساز به عنوان ساز کوبه ای کشور آفریقا می باشد و اصول ساخت آن کاربری بسیار آسان و یادگیری سریع می باشد. بدنه ساز کالیمبا، از چوب ساخته شده بنابراین وزن بسیار کمی دارد و به راحتی در دو دست جا می گیرد. صدای خروجی این ساز شباهتی به کلاویه های پیانو نیز دارد اما اگر به ساز سنتور علاقه دارید اما هزینه و زمان یادگیری بالایی دارد می توانید این ساز انگشتی را به عنوان بهترین جایگزین انتخاب کنید در کلاس آموزش کالیمبا آموزشگاه موسیقی شرکت نمایید. در ادامه مقاله، به توضیح درباره نحوه یادگیری نواختن کالیمبا، انواع مختلف آن، چگونگی خرید یک کالیمبا، نحوه خواندن نت ها و نت عددی کالیمبا، و نحوه “کوک” کردن یا تنظیم کالیمبا خواهیم پرداخت.
اموزش کالیمبا
یادگیری نواختن کالیمبا کار بسیار دشواری نیست برای همین انتخاب مناسب برای افرادیست که می خواهند به سرعت یک ساز موسیقی را یاد بگیرند. همانطور که در تصویر مشخص است، تیغه های فلزی این ساز به صورت متقارن و در اندازه های مختلف روی بدنه چوبی چیده شده است. هر کدام از تیغه ها دارای نت واحدی هستند که برای راحتی در نواختن برچسب هایی روی آنها چسبانده شده است. در ابتدا یادگیری این ساز باید با مبانی موسیقی و آموزش تئوری موسیقی شروع کنید و نت خوانی کالیمبا را درک نمایید.
نحوه دست گرفتن ساز: چهار انگشت دو دست خود را زیر ساز قرار دهید به صورتی که تمام وزن آن را بگیرد و کنترل ساز را به صورت کامل در دست داشته باشید و دو انگشت شست خود را بر روی تیغه های ساز بگذارید تا به کمک هر دو انگشتان شست بصورت متناوب یا همزمان می توان صدایی هارمونیک و ریتمیک را تولید کنید. حالت های مختلف صدا با فشار دادن زبانه ها با بالا و پایین قابل تولید است.
تعداد تیغه ها : تعداد تیغه های کالیمبا 8 ، 17 و 21 می باشد که مدل رایج آن کلیمبای 17 تیغه ای می باشد. نتهای موسیقی با حروف انگلیسی(C-D-E-F-G-A-B) و اعداد یک تا هفت ، روی تیغه ها مشخص شده است.
نحوه نواختن: برای نواختن کافی است نت خوانی کالیمبا را انجام دهید و هر نت رو را بر اساس حروف مشخص شده روی ساز با انگشت شست خود فشار دهید . دقت کنید که ترتیب و ریتم نواختن شما باید به صورت منظم باشد و ضربه های شما باید به صورت یکشانی فشار وارد نماید تا صدای متناسبی خارج شود.
انواع کالیمبا
کالیمبا یک ساز موسیقی چوبی و ضربی است که در انواع مختلف و با تنوعی در اندازه، ساختار و صداها وجود دارد. در زیر به برخی از انواع کالیمبا اشاره می‌کنم:
دیاتونیک
کالیمبا دیاتونیک، شامل ستون‌هایی است که در ردهٔ نتهای دیاتونیک (سری سفیدها در پیانو) قرار دارند. به عبارتی، ستون‌هایی برای نتهای دوازده نت در گام موسیقی معمولی وجود دارد. این نوع کالیمبا برای اجرای قطعات موسیقی در سبک‌های کلاسیک و سنتی استفاده می‌شود.
کروماتیک
در این نوع کالیمبا، ستون‌ها برای هر نت شامل نتهای دیاتونیک و نیم‌نت‌ها (سری سیاهها در پیانو) قرار دارند. این نوع کالیمبا به شما اجازه می‌دهد قطعاتی را با تنوع بیشتری و در گام‌های موسیقی مختلف اجرا کنید. برای خرید ساز کالیمبا کروماتیک از سایت دیجی کالا می توانید اقدام کنید.
فلت
کالیمبا فلت یا کالیمبا دوازده نت نوع دیگیر از این ساز موسیقی می باشد که شامل هر یک از نتهای دوازده نت موسیقی در سیستم موزارت (که شامل نتهای دیاتونیک و نیم‌نت‌ها می‌شود) می‌شود. در این نوع کالیمبا، ستون‌ها و توان‌ها متناسب با نتهای دوازده نت موسیقی قرار دارند، از سری سفیدها و سیاهها در پیانو. کالیمبا فلت معمولاً توسط نوازندگان حرفه‌ای و در سبک‌های موسیقی مختلف از جمله کلاسیک، جاز، و سبک‌های سنتی و مردمی استفاده می‌شود.
برزیلی
ساز کالیمبا در برزیل و کشورهای آمریکای لاتین رایج است. ساختار آن شبیه به کالیمبای دیاتونیک است، اما تعداد ستون‌ها کمتر است و فقط نتهای دیاتونیک را شامل می‌شود.
جاز
این نوع کالیمبا برای نواختن در سبک جاز و موسیقی بزرگسالان استفاده می‌شود. ساختار آن معمولاً شبیه به کالیمبای کروماتیک است و دارای نتهای دیاتونیک و نیم‌نت‌ها می‌باشد.
آکوستیک
کالیمبا آکوستیک یک نوع کالیمبایی است که برای تولید صدا از طریق اصول آکوستیکی استفاده می‌کند. در این نوع کالیمبا، صداها به وسیلهٔ لمس نت‌ها و تنفس هوا توسط نوازنده ایجاد می‌شوند، بدون استفاده از هرگونه الکترونیک یا سیستم تقویت صدا.
کالیمبا آکوستیک معمولاً از جنس چوب ساخته می‌شود و دارای ستون‌هایی است که به صورت افقی در طول ساز قرار دارند. هر ستون به نیم‌نت (سیاهها) و نت (سفیدها) مربوط می‌شود. نوازنده با استفاده از ملاقه‌ای یا انگشتان خود، ستون‌ها را لمس کرده و آنها را به لرزش درمی‌آورد تا صدا تولید شود.
تراپی
این نوع کالیمبا برای استفاده در تراپی موسیقی و درمانی استفاده می‌شود. طراحی آن به گونه‌ای است که افراد با اختلالات حسی یا جسمی بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند.
همچنین، تولید کنندگان سازها ممکن است نسخه‌های خاص و سفارشی کالیمبا براساس درخواست‌ها و نیازهای خاص سازنده یا نوازنده‌ها تولید کنند. پس، علاوه بر انواع فوق، می‌توان نسخه‌های دیگری از کالیمبا نیز داشت.
نکاتی در خصوص خرید کالیمبا
هنگام خرید کالیمبا، چندین عامل را باید در نظر گرفت:
– کیفیت ساخت: برای خرید کالیمبا، ساز ها با بدنه چوبی با کیفیت را در اولیت اول قرار دهید.
– تعداد تیغه ها: بسته به سطح مهارت و نیازهای شما، ممکن است تعداد مختلفی از تیغه ها را ترجیح دهید. همانطور که گفتیم ممکن است 8 ، 17 ، 21 تیغه ای باشد. جنس ضد زنگ تیغه های و حک شودن نت ها روی آنها می تواند گزینه مناسبی برای انتخاب باشد و حتما دقت داشته باشید که فلز آلومینیوم یا فلز برجسته را انتخاب کنید. البته بسیاری از تیغه های آبکاری شده و از آلیاز های مناسب هستند که برند های معروف از این تیغه ها استفاده می نمایند.
– فواصل بین تیغه ها: با وجود اینکه این ساز در ابعاد فشرده تری ساخته شده، ممکن است نواختن آن برای برخی از افراد مشکل باشد و نتوانند کنترل انگشتان را برای ضربه زدن به هرتیغه انجام دهند بنابراین برخی از ساز ها با فاصله تیغ های مختلف تولید می شود. باید ساز را قبل از خرید در دست بگیرید و هر کدام که راحتی و سرعت عمل بالاتری به شما می دهد را انتخاب کنید. تیغه های پهن تر و با فاصله بیشتر برای آموزش موسیقی کودکان مناسب است و تیغه های باریک تر و فواصل کمتر برای بانوان بهتر است چون دستان ضریف تری دارند.
– حفره صدا: معمولا حفره صدا در قسمت جلویی و پایین تر از تیغه ها قرار دارد. اندازه و قطر این حفره می تواند در صدای خروجی تاثیر داشته باشد. توجه کنید که نوع تقویت صدا برای شما چه جایگاه و اهمیتی دارد و بر اساس میزان بیس خروجی ساز به چه اندازه حفره ای را انتخاب می کنید.
– صدا: هر کالیمبا صدای خاص خود را دارد. قبل از خرید، حتماً گوش دهید تا مطمئن شوید که صدای آن برای شما مناسب است. صدای زیر یا صدای بم ، یا نواختن کالیمبا برای ایجاد یک صدای جاز، قبل از خرید نوع و سبک موسیقی خود را در نظر داشته باشید تا بعد از خرید بتوانید با صدای تولیدی خو بگیرید.
قیمت کالیمبا
قیمت کالیمبا ممکن است بسته به مارک، کیفیت، جنس ساخت، سایز و ویژگی‌های دیگر متغیر باشد. همچنین، محل خرید (آنلاین یا فیزیکی) و منطقه جغرافیایی نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد. در ادامه، برخی از رده‌های قیمتی کالیمبا را براساس سطح قیمت آنها بیان می‌کنم:
کالیمبا مبتدی: برای خرید کالیمبا مبتدی معمولاً در بازهٔ 1.000.000 تومان تا 3.000.000 تومان قرار می‌گیرد. این نوع کالیمباها معمولاً با کیفیت متوسط و قطعات ساده‌تری ساخته شده‌اند.
کالیمبا حرفه‌ای: قیمت کالیمباهای حرفه‌ای که برای نوازندگان حرفه‌ای با تعداد تیغه های بیشتر و جنس بدنه بهتر است، ممکن است از 3.000.000 تومان به بالا شروع شود. این کالیمباها از جنس بسیار با کیفیت‌تری ساخته شده‌اند و کیفیت صدای تولیدی آنها به مراتب بهتر است.
کالیمباهای سفارشی و اختصاصی: برخی از سازسازان و کارگاه‌های ساخت کالیمبا می‌توانند سازهای سفارشی و اختصاصی با قیمت بالاتری تولید کنند. قیمت این کالیمباها معمولاً بیش از 10.000.000 تومان و بر اساس نیاز به نت ها و صدا ها طراحی و تولید می شود
معرفی برند های معروف ساز
- Yamaha: یاماها یکی از برندهای معروف در صنعت موسیقی است و محصولات متنوعی در بین آنها کالیمبا نیز وجود دارد. آنها کالیمباهایی با کیفیت بالا و صدای عالی تولید می‌کنند.
- Musser: برند Musser که بخشی از شرکت Ludwig است، یکی از برندهای معروف کالیمبا و سازهای ضربه‌ای دیگر است. آنها کالیمباهایی با طراحی بی‌نظیر و کیفیت بالا تولید می‌کنند.
- Bergerault: برند Bergerault نیز در زمینهٔ ساخت کالیمبا شناخته شده است. آنها کالیمباهایی با دقت و دقت ساخت بالا، صدای زیبا و قابلیتهای حرفه‌ای ارائه می‌دهند.
- Adams: برند Adams نیز بین نوازندگان حرفه‌ای و استفاده کنندگان حرفه‌ای از کالیمبا شناخته شده است. آنها کالیمباهای با کیفیت بالا، صدای قوی و تنوع بالا را ارائه می‌دهند.
- Marimba One: این برند مشهور برای ساخت کالیمبا و ماریمبافون شناخته شده است. آنها کالیمباهایی با صدای دلنشین، کیفیت بالا و جزئیات دقیق تولید می‌کنند.
این ساز در دو نوع کالیمبای چوبی و کالیمبای کریستالی یا همان شیشه ای تولید می شوند.
نت های کالیمبا
نتهای سفید در کالیمبا نتهای اصلی هستند و به ترتیب از پایین به بالا نتهای دوازده‌تایی سلفژیو را تشکیل می‌دهند. نتهای سیاه در میان نتهای سفید قرار می‌گیرند و نتهای نیم‌گامی را نمایان می‌کنند.
نتهای سفید در کالیمبا به ترتیب زیر هستند:
- Do (C)
- Re (D)
- Mi (E)
- Fa (F)
- Sol (G)
- La (A)
- Si (B)
نتهای سیاه در کالیمبا به ترتیب زیر هستند:
- دیز (C#)
- ریز (D#)
- فا دیز (F#)
- سول دیز (G#)
- لا دیز (A#)
در نتهای سفید کالیمبا، هرگاه بین دو نت سفید یک نت سیاه واقع شود، آن نت سیاه نت نیم‌گامی بین دو نت سفید را نمایان می‌کند. توجه داشته باشید که ترتیب نت‌ها و نامگذاری آنها در کالیمبا ممکن است بسته به سیستم نت‌نویسی و استانداردهای موسیقی متفاوت باشد. معمولاً در کالیمباهای حرفه‌ای، نت‌ها بر اساس استاندارد سلفژیو (Solfège) نامگذاری می‌شوند.
نت عددی کالیمبا
نت عددی کالیمبا روشی است که برای خواندن موسیقی کالیمبا استفاده می شود. این روش به خصوص برای کسانی که تازه شروع به یادگیری کالیمبا کرده اند، بسیار مفید است. در این روش، هر تیغه کالیمبا به یک عدد مرتبط می شود. به عنوان مثال، تیغه اول با عدد 1، تیغه دوم با عدد 2، و غیره نشان داده می شود.
کالیمبا نیز مانند سایر سازهای موسیقی، دارای نتهای عددی است. در نت‌نویسی عددی، هر نت با یک عدد نمایش داده می‌شود. در کالیمبا، نتهای عددی به ترتیب صعودی از پایین به بالا ستون‌های ساز را نشان می‌دهند.
نحوه کوک کردن ساز
کوک کردن کالیمبا یا تنظیم کالیمبا به معنی تنظیم صحیح برگه های کالیمبا برای ایجاد نت های مورد نیاز است. این کار معمولاً با استفاده از یک متر آهنگ (tuner) انجام می شود. برای کوک کردن کالیمبا، باید هر برگه را با چکش کوچکی ضربه بزنید تا صدای مورد نظر را ایجاد کنید.
کلاس کالیمبا
کلاس کالیمبا در آموزشگاه موسیقی فردوس به صورت هفتگی برگزار می شود و اساتید برجسته ای برای اموزش کالیمبا در نظر گرفته شده است. اموزش کالیمبا در تهران به صورت حضوری یک روز در هفته برگزار می شود و هنرجویان می توانند در این کلاس شرکت کنند . هزینه آموزش کالیمبا نیز بر اساس ساید استاد و تعداد جلسات مشخص می شود.
کلاس آنلاین کالیمبا
همانند دیگر آموزش آنلاین موسیقی در آکادمی ( کلاس آنلاین گیتار ، کلاس آنلاین آواز ، کلاس آنلاین پیانو ) کلاس انلاین کالیمبا نیز برگزار می گردد که می توانید به صورت غیرحضوری و ویدیو با کیفیت کلاس خود را شرکت کنید. هزینه کلاس انلاین کالیمبا نسبت به کلاس های حضوری کمتر می باشد ولی زمان و سرفصل های تدریس شده هیچ تفاوتی با کلاس حضوری این آکادمی ندارد بنابراین می توانید در بستر مجازی هم موسیقی را بدون دردسر بیاموزید.